Ceza hukuku denildiğinde, bundan suç adı verilen toplum düzenini bozucu in-
san davranışı ve buna uygulanacak yaptırımları belirleyen hukuk kurallarının bütü-
nü anlaşılır. Tarihin en eski ve günümüzün de en önemli yaptırımı ceza olduğun-
dan, bu hukuk dalı "ceza hukuku" terimi ile ifade edilmektedir. Ancak ceza kural-
ları iki kısımdan meydana gelir. Birinci kısmı, emir veya yasaklanmış fiiller teşkil
eder. Bu kısım ceza hukuku kurallarının "suç" bölümünü meydana getirir. İkinci
kısım ise, emir veya yasaklanmış fiilleri işlemenin hukuki neticelerini tayin eder.
Bu bölüm ceza kurallarının müeyyide (yaptırım) kısmını teşkil eder. Modern ceza
hukukunda tek yaptırım failin kusuruna göre verilen ceza değildir. Cezanın yanı
sıra failin tehlikeliliği esasına dayanan güvenlik tedbirleri de vardır. Örneğin, Türk
Ceza Kanunu'nun Birinci Kitabının Üçüncü Kısmı "yaptırım" başlığını taşımakta
olup, bu kısım "cezalar" ve "güvenlik tedbirleri" olmak üzere iki bölümden mey-
dana gelmiştir. Şu halde esasen hukukun bu alanını ifade etmek üzere kullanılan
"ceza hukuku" terimi yerinde değildir. Zira "ceza", hukuk kuralının kendisini de-
ğil, eksik olmakla birlikte (güvenlik tedbirlerini karşılamıyor) sadece sonucunu
ifade etmektedir. Bu nedenle doğru ifade "suç hukuku" olmalıdır. Ancak gerek
tatbikatta gerekse doktrinde "ceza hukuku" terimi yaygın olarak kullanıldığından
uygulamada ceza hukuku terimi kullanılmaktadır.


